Autoklawowanie butelek z tworzywa sztucznego

Autor artykułu: DWK Life Sciences

Istnieje wiele procesów laboratoryjnych, w ramach których wymagane jest stosowanie sterylnych pojemników. Jednak w razie korzystania z plastikowych naczyń laboratoryjnych przed umieszczeniem ich w autoklawie należy uwzględnić kilka czynników.

Oto sześć pytań, które należy sobie zadać przed autoklawowaniem butelek plastikowych, tak aby proces przebiegł w sposób bezpieczny i skuteczny.

Czy dana butelka plastikowa nadaje się do autoklawowania?

Niektóre polimery plastikowe nadają się do autoklawowania, a inne nie. Przykładowo nie należy autoklawować butelek plastikowych wykonanych z polietylenu niskiej gęstości (LDPE) oraz z polietylenu wysokiej gęstości (HDPE). Polimery te charakteryzują się odpornością w wąskim zakresie temperatur – od -50 do +80°C w przypadku LDPE, a mimo że w przypadku HDPE zakres ten wynosi od 100 do +120°C, to nadal są to wartości poniżej 121°C, czyli temperatury najczęściej stosowanej przy autoklawowaniu. Do innych polimerów, które nie nadają się do autoklawowania, zalicza się polimetakrylan metylu, akryl (PMMA), polistyren (PS) i polichlorek winylu (PCW), również ze względu na wąskie zakresy temperatur.

Można jednak bezpiecznie autoklawować butelki plastikowe wykonane z polipropylenu (PP), politetrafluoroetylenu (PTFE), polimeru polifluoroksylowego (PFA), polimetylopentenu (często oznaczanego skrótem PMP lub TPX) i poliwęglanu (PC), ponieważ polimery te są stabilne w wyższych temperaturach.

Czy butelka plastikowa została umyta przed autoklawowaniem?

Przed umieszczeniem butelki w autoklawie należy upewnić się, że została ona umyta. Zapobiegnie to zapiekaniu się substancji zanieczyszczających na ściankach butelki plastikowej w procesie sterylizacji.

Czy zakrętki są całkowicie odkręcone?

Przed przystąpieniem do autoklawowania butelek plastikowych niezwykle ważne jest, aby zdjąć z nich zakrętki. Nawet luźno zakręcona zakrętka może skutkować wytworzeniem się próżni w butelce w trakcie procesu autoklawowania. Spowoduje to zapadnięcie się butelki i jej zniekształcenie, przez co stanie się bezużyteczna. Właśnie dlatego należy zdjąć zakrętkę z butelki przed umieszczeniem jej w autoklawie. Jedną z często stosowanych praktyk jest przyklejenie zakrętki taśmą do szyjki butelki przy użyciu taśmy autoklawowej. W ten sposób można mieć pewność, że zakrętka pozostanie przy odpowiedniej butelce.

Czy w autoklawie jest wystarczająco dużo miejsca na cyrkulację pary wodnej?

Należy unikać przepełniania autoklawu, ponieważ uniemożliwia to skuteczną cyrkulację pary wodnej pomiędzy naczyniami i może zakłócić proces sterylizacji. Pamiętaj, aby pozostawić odpowiednie odstępy między naczyniami. Jest to szczególnie ważne przy autoklawowaniu naczyń z tworzywa sztucznego. Polimery z tworzyw sztucznych przenoszą ciepło wolniej niż szkło czy metal a osiągnięcie temperatury sterylizacji może trwać dłużej. Dlatego zapewnienie swobodnej cyrkulacji pary w autoklawie jest jeszcze ważniejsze.

Czy autoklaw jest skalibrowany?

Mimo że standardowa temperatura pracy autoklawu wynosi 121°C, konieczne jest regularne przeprowadzanie kalibracji, aby zapewnić, że wyświetlana temperatura jest prawidłowa. Ważne jest również, aby sprawdzić konkretne instrukcje związane z maszyną w celu określenia czasów cykli.

Czy naczynia zostały wysterylizowane?

Ze względu na wolniejsze przenoszenie ciepła przez tworzywa sztuczne ważne jest, aby upewnić się, że sterylizacja doszła do skutku. Przed przystąpieniem do autoklawowania butelek plastikowych warto zastosować wskaźniki informujące o trwałym osiągnięciu odpowiedniej temperatury. Użycie taśmy autoklawowej lub innych form wskaźników fizycznych – z których wiele w widoczny sposób zmienia wygląd lub kolor po poddaniu ich działaniu temperatury właściwej dla sterylizacji laboratoryjnej – może dać jasność, czy proces był skuteczny.